Ścięgno Achillesa to największe i najsilniejsze ścięgno w organizmie. Jest ono tworzone przez 2 mięśnie – brzuchaty łydki i płaszczkowaty i przyczepia się do kości piętowej. Tak jak tworzące go mięśnie, jest odpowiedzialny przede wszystkim za zginanie podeszwowe stopy. W związku z tym poddawane jest ogromnym przeciążeniom. Podczas uprawiania sportu, jak np. biegania, dochodzi do wielu mikrourazów, które po jakimś czasie i przy dalszych obciążeniach prowadzą do zapalenia ścięgna.
Do uszkodzenia ścięgna może dojść na całej jego długości, jednak najczęściej ma ono miejsce na wysokości 2 – 6 cm powyżej przyczepu do kości piętowej. Jest to obszar najmniej ukrwiony, dlatego jest najbardziej podatny na uszkodzenia.
Przyczyny
– przetrenowanie – zbyt duże obciążenia treningowe, zbyt szybkie zwiększanie dystansu i tempa biegu,
– zmiana obuwia,
– źle dobrane (zbyt wysoko uniesiona pięta) lub zużyte obuwie,
– zmiana podłoża, po którym dotychczas biegaliśmy (z płaskiej na pagórkowatą),
– bieganie po twardej nawierzchni,
– zbyt duża pronacja stopy (skręcanie się kostki do środka),
– słabe mięśnie łydki,
– zbyt duża waga (większe obciążenie działające na ścięgno),
– przebyte urazy rozcięgna podeszwowego – przeczytaj: zapalenie rozcięgna podeszwowego,
– brak rozgrzewki i rozciągania (skrócone mięśnie i ścięgna mają mniejszą siłę i mniejsze zdolności do regeneracji),
– chodzenie w butach na obcasach – przeczytaj: Buty – poznaj wroga.
Objawy
Zapalenie ścięgna Achillesa objawia się bólem podczas zgięcia podeszwowego stopy (np. w trakcie biegania), najczęściej na wcześniej wspomnianej wysokości 2-6 cm powyżej przyczepu ścięgna do kości piętowej. Towarzyszy mu obrzęk, zwiększona ciepłota tej okolicy i ból przy dotyku. W kolejnym stopniu urazu na ścięgnie można wyczuć zgrubienie, które z czasem będzie się powiększać. W wyniku dużego uszkodzenia i chwilowego wzrostu obciążenia może dojść do zerwania ścięgna. Jednak dochodzi do tego bardzo rzadko.
Leczenie
Leczenie jest zależne od stopnia uszkodzenia ścięgna. Im szybciej zareagujesz na pierwsze objawy, tym szybciej uporasz się z kontuzją. W początkowym stadium wystarczy ograniczyć intensywność i częstotliwość treningów, co pozwoli ścięgnu na odpoczynek i regenerację. Unikaj wzniesień i obciążania uszkodzonego ścięgna. Warto również zwrócić uwagę na prawidłowe i regularne rozciąganie. W walce z przeciążeniem ścięgna Achillesa pomocne może być zastosowanie w butach biegowych wkładki pod piętę, która podniesie ją do góry, zmniejszając jednocześnie napięcie ścięgna.
Tak jak w przypadku każdego staniu zapalnego, po aktywności fizycznej i przy nasileniu się objawów należy zastosować zimne okłady, kompresję i uniesienie, czyli protokół PRICE – przeczytaj: Protokół PRICE Można wprowadzić również leczenie farmakologiczne polegające na zastosowaniu niesterydowych leków przeciwzapalnych dostępnych bez recepty.
Jeśli powyższe czynności nie są skuteczne, zgłoś się do fizjoterapeuty. Zdiagnozuje on przyczynę bólu i pomoże ją usunąć, co nie tylko przyczyni się do poprawy i wyleczenia dolegliwości, ale również pomoże zapobiec im w przyszłości. Fizjoterapeuta zastosuje odpowiednie zabiegi rozluźniające i odciążające (np. kinesiology taping) tkanki, nauczy Cię jak wzmacniać osłabione struktury, pokaże odpowiednie ćwiczenia. Jeśli doszło do zerwania ścięgna, konieczny będzie zabieg chirurgiczny.
Bardzo ważne jest niebagatelizowanie bólu! Pamiętaj, że każdy ból jest sygnałem organizmu mówiącym, że dzieje się coś niedobrego i nie wszystko jest w porządku. Ignorowanie takich sygnałów prowadzi do stanów przewlekłych i chronicznych, których wyleczenie trwa o wiele dłużej.
Fot. polskabiega.sport.pl