Palpacja, czyli badanie poprzez dotyk jest również odczuwaniem dotykanych struktur. Tak więc dotyczy ona nie tylko dłoni, ale również naszej wiedzy i umysłu. Dlatego terapeuta przede wszystkim powinien doskonale znać anatomię – to podstawa! Na cóż przyda się dotyk, jeśli nie wiemy, co dotykamy, jaki ma to przebieg i jaką strukturę.
Poza znajomością anatomii palpacja wymaga ciągłego treningu. Zdolność tą wyrabia się przez lata. Trening i ćwiczenia są obowiązkowe. Można wspomóc się wiedzą z książek, które dostępne są na rynku. Zawierają one wskazówki dotyczące techniki i badania manualnego jednak żadna książka nie zastąpi praktyki. Nie nauczysz się palpacji poprzez czytanie czy słuchanie.
Palpujemy więc jak najwięcej skupiając się na sygnałach odbieranych z ciała pacjenta. Wizualizujmy strukturę, której dotykamy, stwórzmy w głowie jej obraz, porównajmy z grafiką, której uczyliśmy się z atlasu anatomicznego (polecam atlasy 3D!).
Warto poświęcać trochę wolnego czasu na wykonywanie ćwiczeń rozwijających palpację. Na studiach jeden z wykładowców pokazał nam bardzo fajne ćwiczenie z użyciem elektronicznej wagi kuchennej. Ustawiamy wagę i dotykamy powierzchni ważącej, patrząc jednocześnie jakie wartości generuje nasz dotyk. Robimy to z różnym naciskiem. Następnie zamykamy oczy, myślimy o jakiejś liczbie i staramy się tak dotknąć wagi, aby uzyskać wybraną liczbę, Oj, bywa wesoło! 🙂
Innym ćwiczeniem jest zabawa z włosem 🙂 Ktoś umieszcza włos pod kartką papieru a my z zamkniętymi oczami próbujemy go wypalpować, określić jego ułożenie i przebieg. Dla utrudnienia można położyć włos pod dwiema kartkami i robić to samo. A potem dokładać sobie ilość kartek 🙂
W celu rozwijania palpacji można również użyć obrusu, który rozkładamy na stole. Zamykamy oczy, a ktoś kładzie na nim jakiś przedmiot. My delikatnie pociągając za obrus, staramy się określić gdzie dokładnie leży przedmiot.
Palpacja wymaga odpowiedniego nacisku. Nie można palpować za mocno ani zbyt delikatnie. Dopasuj siłę do badanego obszaru – jeśli szukasz powierzchownie, siła musi być niewielka. Podczas palpacji warto zwrócić uwagę na swoje paznokcie. Jeśli w czasie badania Twoje paznokcie bledną, oznacza to, że naciskasz zbyt mocno, co zmniejsza wrażliwość Twoich palców na bodźce.
Jeśli masz problem ze zlokalizowaniem jakiejś struktury, pamiętaj o punktach kostnych, które są pomocnymi punktami odniesienia. Możesz też poprosić pacjenta o wykonanie ruchu, który powoduje napięcie danego mięśnia.
Nauka palpacji jest procesem, który nigdy się nie kończy, jednak jest to narzędzie mające ogromny wpływ na skuteczność naszej terapii – im umiejętności są większe, tym większa jest nasza skuteczność. Palpacja to prawdziwa sztuka, którą warto rozwijać.
Fot. źródło: learnmuscles.com